MPS VII to rzadka i postępująca choroba dziedziczna1,2
MPS VII to jedna z postaci mukopolisacharydozy (MPS) czyli lizosomalnej choroby spichrzeniowej. Na każdego pacjenta choroba może wpływać inaczej i zajmować narządy, kości oraz inne części ciała.1,2
Jak przebiega MPS VII?
Organizmy chorych na MPS VII nie wytwarzają wystarczającej ilości pewnego enzymu, tzw. GUSB (β-glukuronidazy). GUSB rozkłada i przetwarza glukozaminoglikany (GAG).2,3
GAG to odpady komórkowe, które gromadzą się w lizosomach. GAG odkładają się w narządach, kościach i innych częściach ciała. Jeśli nie zostaną rozłożone, mogą spowodować postępujące dolegliwości wielonarządowe.2,3
Zdrowa komórka
GAG znajdują się w pewnej części komórki zwanej lizosomem.
Chora komórka
GAG gromadzą się w komórkach całego organizmu i oddziałują na wiele układów, np. kości, tkanki i narządy.2-4
MPS VII to rzadka choroba genetyczna1,2
MPS VII występuje rzadziej niż u 1 na 1 000 000 osób.5
MPS VII jest dziedziczona w sposób autosomalny recesywny6
Dziedziczny charakter tej choroby oznacza, że w genie doszło do mutacji, która powoduje niedobór enzymu zwanego GUSB (β-glukuronidazą), a rodzic przekazuje uszkodzony gen dziecku.1,6
Dziedziczenie w sposób autosomalny i recesywny opisuje sposób przekazywania zmutowanych genów. W tym przypadku, aby dziecko urodziło się z MPS VII, musi odziedziczyć dwie kopie zmutowanego genu GUSB, po jednej od każdego rodzica.1,6
Nosiciel genu | Nosiciel genu | ||
Osoba niebędąca nosicielem genu, brak wpływu | Nosiciele genu, brak wpływu | Wpływ |
Podmiotowe i przedmiotowe objawy MPS VII
Podmiotowe i przedmiotowe objawy MPS VII różnią się w zależności od przypadku2,4
Istnieje szerokie spektrum objawów MPS VII. U niektórych chorych objawy pojawiają się wcześnie, natomiast u innych rozwijają się stopniowo w późniejszym okresie życia.1,2,6
Najczęstsze podmiotowe i przedmiotowe objawy MPS VII
MPS VII wpływa na wiele układów w organizmie człowieka. Podmiotowe i przedmiotowe objawy pojawiają się już przed narodzeniem oraz we wczesnym dzieciństwie. Należą do nich m.in.:2,6
1. Objawy neurologiczne1
Opóźnienie w rozwoju i niepełnosprawność intelektualna
2. Objawy dotyczące uszu, nosa i gardła2
Grube rysy twarzy, zwiększony obwód głowy, krótka szyja, grube włosy, infekcje uszu i dróg oddechowych, powiększony język i niedosłuch
3. Objawy dotyczące układu pokarmowego2
Przerost wątroby i śledziony, przepukliny, biegunka, utrudnione przełykanie, zgaga i zapalenie jelit.
4. Problemy dotyczące układu mięśniowo-szkieletowego2,7
Nieprawidłowy rozwój wszystkich kości, ból i sztywność stawów, niski wzrost, przykurcz stawowy, skolioza, kifoza, garb, kolana koślawe, wygięte palce i ograniczona ruchomość
5. Powikłania okulistyczne2
Zmętnienie rogówki, opadnięte brwi, wada wzroku i nadwrażliwość na światło
6. Problemy stomatologiczne2
Nieprawidłowe uzębienie z małymi i szeroko rozstawionymi zębami oraz powiększeniem dziąseł
7. Objawy sercowo-naczyniowe2
Przerost lewej komory serca, niedomykalność zastawki aortalnej, niedomykalność zastawki mitralnej, zastoinowa niewydolność serca, zwężenie zastawki aortalnej, pogrubienie zastawki aortalnej i mitralnej
8. Powikłania płucne2,7
Zaburzenia czynności płuc, obturacyjna choroba dróg oddechowych, bezdech senny i przewlekłe zapalenie oskrzeli
1. Objawy neurologiczne1
Opóźnienie w rozwoju i niepełnosprawność intelektualna
2. Objawy dotyczące uszu, nosa i gardła2
Grube rysy twarzy, zwiększony obwód głowy, krótka szyja, grube włosy, infekcje uszu i dróg oddechowych, powiększony język i niedosłuch
3. Objawy dotyczące układu pokarmowego2
Przerost wątroby i śledziony, przepukliny, biegunka, utrudnione przełykanie, zgaga i zapalenie jelit.
4. Problemy dotyczące układu mięśniowo-szkieletowego2,7
Nieprawidłowy rozwój wszystkich kości, ból i sztywność stawów, niski wzrost, przykurcz stawowy, skolioza, kifoza, garb, kolana koślawe, wygięte palce i ograniczona ruchomość
5. Powikłania okulistyczne2
Zmętnienie rogówki, opadnięte brwi, wada wzroku i nadwrażliwość na światło
6. Problemy stomatologiczne2
Nieprawidłowe uzębienie z małymi i szeroko rozstawionymi zębami oraz powiększeniem dziąseł
7. Objawy sercowo-naczyniowe2
Przerost lewej komory serca, niedomykalność zastawki aortalnej, niedomykalność zastawki mitralnej, zastoinowa niewydolność serca, zwężenie zastawki aortalnej, pogrubienie zastawki aortalnej i mitralnej
8. Powikłania płucne2,7
Zaburzenia czynności płuc, obturacyjna choroba dróg oddechowych, bezdech senny i przewlekłe zapalenie oskrzeli
W leczeniu MPS VII musi uczestniczyć cały zespół specjalistów
Ponieważ MPS VII ma wpływ na wiele narządów i układów, leczenie wymaga skoordynowanych wysiłków całego zespołu lekarskiego. Pacjent może wymagać pomocy wielu lekarzy o różnych specjalizacjach, w tym:
Lekarza ogólnego/pediatry
Ogólna opieka zdrowotna i medyczna
Fizjoterapeuty
Terapia ruchu i wspomaganie funkcji fizycznych
Otolaryngologa
Uszy, nos i gardło
Specjalisty w dziedzinie intensywnej opieki medycznej
Intensywna terapia
Gastroenterologa
Żołądek i jelita
Ortopedy
Układ kostny i struktury z nim powiązane
Neurologa
Układ nerwowy, w tym mózg, rdzeń kręgowy i nerwy
Pulmonologa
Płuca
Stomatologa
Zęby, szczęki i jama ustna
Specjalisty chorób metabolicznych
Dolegliwości o podłożu chemicznym lub biologicznym
Reumatologa
Stany zapalne lub bóle mięśni, stawów i tkanek
Anestezjologa
Podawanie leków podczas zabiegów i operacji
Okulisty
Oczy
Kardiologa
Serce
Specjalisty od wlewów dożylnych
Podawanie leków
Genetyk
Genetyk może odgrywać ważną rolę w diagnozie MPS VII.
Podczas porady genetycznej genetyk może wytłumaczyć podłoże genetyczne choroby i wyjaśnić aspekty, które mogą być istotne dla potencjalnego mapowania lub planowania rodziny.
Chory może mieć wiele pytań
Aby pomóc w zaplanowaniu wizyt u lekarzy, poniżej zamieszczamy wybrane przykładowe pytania, które warto przygotować przed następną wizytą:
Diagnostyka
- Jakie badania wykonuje się w celu rozpoznania MPS VII?
- Czy badania są bolesne?
- Czy należy przeprowadzić je u pozostałych członków rodziny?
Objawy i sposób życia
- Jak radzić sobie z bólem towarzyszącym MPS VII?
- Czy zachodzi ryzyko problemów z sercem?
- Czy chorzy na MPS VII tracą wzrok?
- Czy MPS VII powoduje pogorszenie słuchu?
- Czy choroba wywołuje trudności z oddychaniem?
- Czy potrzebne są kule lub wózek inwalidzki?
- Czy choroba wymaga specjalnej diety?
- Jak często należy badać stan zdrowia osób z MPS VII?
- Jakie są bezpieczne sposoby utrzymywania aktywności fizycznej?
- Co o MPS VII muszą wiedzieć nauczyciele i pielęgniarki szkolne?
Leczenie, zabiegi i operacje
- Jakie są dostępne możliwości leczenia?
- Jakie ryzyko i korzyści towarzyszą poszczególnym możliwościom leczenia?
- Jacy specjaliści powinni uczestniczyć w podejmowaniu decyzji o leczeniu i jak często?
- Jakie zabiegi i operacje najczęściej przechodzą chorzy na MPS VII?
- Jakie są typowe zagrożenia podczas zabiegów/operacji u osób z MPS VII?
- Czy kiedykolwiek operował(-a) Pan/Pani osobę z MPS VII?
- Jakie badania są konieczne przed zabiegiem/operacją?
- Jakie ryzyko towarzyszy zabiegowi/operacji?
- Co należy koniecznie wiedzieć o znieczuleniu (narkozie) przed zabiegiem/operacją?
- Jak będzie przebiegać rekonwalescencja?
Zasoby dotyczące MPS VII
Organizacje działające na rzecz pacjentów funkcjonują na całym świecie, aby wspierać i edukować osoby chore na MPS i ich rodziny
Oprócz narzędzi i programów dla pacjentów, ich opiekunów i rodzin organizacje te umożliwiają poznanie innych osób żyjących z MPS lub dotkniętych przez tę chorobę.
National MPS Society (Stany Zjednoczone)
- Członkostwo dla osób z MPS i ich rodzin
- Informacje i edukacja
- Zasoby dotyczące działań na rzecz chorych i pomocy rodzinom
- Programy wsparcia dla rodzin niedawno zdiagnozowanych pacjentów
- Zorganizowane zbiórki funduszy i wydarzenia społecznościowe
- Informacje ogólne o badaniach klinicznych
Kolejna organizacja oferująca pomoc to MPS Europe
- Pomoc w dostępie do leczenia i opieki dla wszystkich pacjentów z MPS
- Kształcenie i wspieranie pacjentów i ich przedstawicieli
- Dostarczanie materiałów na rzecz wczesnej diagnozy, opieki klinicznej, interwencji i leczenia
- Organizacja i koordynacja działań oraz wydarzeń podczas Dnia MPS w celu zwiększania świadomości tej choroby
- Usprawnienie przepływu informacji o diagnostyce, leczeniu, badaniach klinicznych i normach opieki wśród stowarzyszeń pacjentów z MPS i ich opiekunów
- Pomoc krajowym stowarzyszeniom MPS w zwiększaniu dostępu do leków
- Reprezentowanie pacjentów z MPS w Europejskiej Agencji Leków (EMA) i innych instytucjach/organach Unii Europejskiej (UE)
- Utworzenie bazy pacjentów z MPS na szczeblu europejskim
- Organizacja konferencji europejskich i międzynarodowych
- Wspieranie istniejących stowarzyszeń pacjentów z MPS w krajach rozwijających się
Inne organizacje związane z MPS na świecie
Grupy działające na rzecz pacjentów na całym świecie wspierają zwiększanie świadomości wszystkich chorób z grupy MPS, w tym MPS VII. Kliknij nazwę kraju poniżej, aby przejść na stronę miejscowej grupy wsparcia.
Odniesienia: 1.National MPS Society. A Guide to Understanding MPS. Durham, NC: National MPS Society. https://mpssociety.org/cms/wp-content/uploads/2017/04/MPS_VII_2008.pdf. Accessed August 14, 2018. 2. Montaño AM, Lock-Hock N, Steiner RD, et al. Clinical course of sly syndrome (mucopolysaccharidosis type VII). J Med Genet. 2016;53(6):403-418. 3. Fox JE, Volpe L, Bullaro J, Kakkis ED, Sly WS. First human treatment with investigational rhGUS enzyme replacement therapy in an advanced stage MPS VII patient. Mol Genet Metab. 2015;114(2):203-208. 4. Lehman TJA, Miller N, Norquist B, Underhill L, Keutzer J. Diagnosis of the mucopolysaccharidoses. Rheumatology (Oxford). 2011;50(suppl 5):v41-v48. 5. Mucopolysaccharidosis type 7. Orpha.net rare diseases search website. https://www.orpha.net/consor/cgi-bin/Disease_Search.php?lng=EN&data_id=40&Disease_Disease_Search_diseaseGroup=Mucopolysaccharidosis-type-7&Disease_Disease_Search_diseaseType=Pat&Disease(s)/group%20of%20diseases=Mucopolysaccharidosis-type-7&title=Mucopolysaccharidosis-type-7&search=Disease_Search_Simple. Accessed August 14, 2018. 6. Mucopolysaccharidosis type VII. National Institutes of Health Genetics Home Reference website. https://ghr.nlm.nih.gov/condition/mucopolysaccharidosis-type-vii. Accessed August 14, 2018. 7. Cimaz R, Coppa GV, Koné-Paut I, et al. Joint contractures in the absence of in indicate mucopolysaccharidosis. Pediatr Rheumatol Online J. 2009;7:18.